De heilige Hieronymus
Hieronymus leefde in de 4e en 5e eeuw. Hij kwam uit een rijke Romeinse familie die zich tot het christendom had bekeerd. Hij reisde en studeerde onder meer in Jeruzalem en Rome. De 2e helft van zijn leven leefde hij als kluizenaar in de woestijn nabij Bethlehem. Later ontstond er een klooster. Hij vertaalde de Bijbel vanuit het Hebreeuws in het Latijn (de Editio Vulgata). Hij wordt de schutspatroon van vertalers en universiteiten. Hieronymus wordt regelmatig afgebeeld in de kunst.
100 Pins
·2y
By
Flaminio Torre: de heilige Hieronymus. 17e eeuw. Burghley Collections
Flaminio Torre, een schilder van de Bolognese school, was een leerling van Guido Reni, Giacomo Cavedone en Simone Cantarini en schilderde voornamelijk voor kerken in Bologna. Deze voorstelling van de heilige Hiëronymus, half gekleed en met een schedel, een boek en de suggestie van een landschap buiten zijn directe omgeving, verwijst naar de vele jaren die de heilige als kluizenaar in de Syrische woestijn zou hebben doorgebracht.
Jacques Blanchard: de schrijvende Hieronymus. 1631-1632. Musée de Grenoble.
Blanchard werd de Franse Titiaan genoemd. Hij was de grote rivaal van Vouet in Parijs tijdens het bewind van Lodewijk XIII. Hij schilderde altaarstukken en kreeg opdrachten van de adel voor hun huizen op te sieren. Op dit schilderij is de kerkleraar bezig met het schrijven van zijn vertaling van de Bijbel in het Latijn, de Vulgaat.
Aertgen Claesz. van Leyden: de heilige Hieronymus in zijn studeercel bij kaarslicht. 1520-1530.
Museum de Lakenhal, Leiden. De heilige Hiëronymus (ca. 347-ca. 420), een van de vier kerkvaders, was verantwoordelijk voor de Vulgaat, de Latijnse vertaling van de Bijbel. Hij werd vaak afgebeeld in vroege Nederlandse en Italiaanse kunst, vaak zoals hier, zittend in zijn studeerkamer, mediterend over de dood.
Pieter Leerman: de heilige Hieronymus in gebed. ca. 1680. Museum de Lakenhal, Leiden
Voorheen toegeschreven aan Gerard Dou. Biddende kluizenaar: de heilige Hiëronymus. De kluizenaar is ten voeten uit afgebeeld. Hij draagt een donkerbruine pij. De kluizenaar is geknield voor een opengeslagen boek. Het boek ligt op een rots, waarvoor een steen ligt en waarachter een kale boom staat. Op de voorgrond links een groene plant met kleine bloemen. Door de opening, waar een leeuw ligt, rechts is een gezicht op een stad bij een meer of zee te zien, met links een ruïne.
Giorgio Vasari: de verleiding van de heilige Hieronymus. 1541. Gallerie degli Uffizi, Florence
De figuur van de heilige met alleen de leeuw – was vanaf het midden van de 15e eeuw een veel voorkomend schilderthema. Vasari voegt aan dit model Venus toe, die achter de heilige staat als symbool van hartstocht en vleselijke liefde en vertegenwoordigt een wereldse verleiding. De lege pijlkoker, de pijlen en het komfoor, gebruikt voor de bereiding van een liefdesdrank, zijn op de grond achtergelaten. Dat betekent dat Hieronymus de verleiding heeft overwonnen.
Georges de la Tour: de boetvaardige heilige Hieronymus. 1628-1630. Musée de Grenoble
De berouwvolle heilige Hiëronymus is afkomstig uit de abdij van Saint-Antoine-en-Viennois. De la Tour was hofschilder van Lodewijk de 13e De monumentale figuur neemt bijna de hele ruimte in beslag. Het lichaam van een oudere man, bijna naakt, heeft de schilder nauwkeurig neergezet. De mens als een Ecce Homo, ontdaan van al zijn attributen en kunstgrepen, alleen tegenover zijn God als in het uur van het oordeel.
Federico Barocci: de heilige Hieronymus in gebed. 1595-1600. Galleria Borghese, Rome.
De roze mantel van de heilige Hiëronymus is het enige kleuraccent dat opvalt in de duisternis van de grot, die wordt verlicht door het zwakke licht van een kaars die in de lantaarn aan de rechterkant is geplaatst. Naast de steen waarmee hij op zijn borst slaat en het kruis dat hij vasthoudt, zijn in de schaduw van de rots andere attributen van de heilige Hiëronymus, de schedel en de kardinaalshoed zichtbaar.
Filippino Lippi: de heilige Hieronymus in zijn studeerkamer. ca. 1495. El Paso Art Museum
De heilige Hiëronymus is afgebeeld in klassieke rode gewaden. Zijn kardinaalshoed hangt aan de muur. Hij schrijft in een boek, vermoedelijk de Bijbel. In de 15e eeuw werd de afbeelding van geestelijken in hun studeerkamers heel gewoon. Het verwees naar de humanistische en intellectuele aspecten van deze figuren. Het bureau en de heilige gezien van onderaf geeft aan dat het schilderij bedoeld was voor boven een bureau. Dit schilderij kan zijn bedoeld voor een Florentijnse geleerde.